Bạn thấy con hay nháy mắt nên không cho con làm như vậy nữa? Thật ra, có thể con gặp chứng rối loạn TIC ở trẻ. Bài viết sau sẽ nói rõ hơn về chứng bệnh này.
TIC là một dạng rối loạn vận động hay một phát âm không chủ đích, xảy ra bất ngờ nhanh chóng nhưng lặp đi lặp lại nhiều lần. Hội chứng này thường xảy ra ở trẻ em dưới 18 tuổi. Có khoảng 20% trẻ ở độ tuổi đi học mắc phải rối loạn này.
Mức độ nghiêm trọng của bệnh tùy thuộc vào mỗi đứa trẻ. Hội chứng này thường trầm trọng khi trẻ ở độ tuổi 11 – 12, sau đó giảm dần khi trẻ bước vào giai đoạn dậy thì. Đối với một số trẻ, rối loạn này sẽ biến mất hoàn toàn sau khi lớn nhưng cũng có trẻ sẽ đối mặt với nó đến khi trưởng thành.
Triệu chứng của bệnh TIC
Tần suất, cường độ và thời gian giật các cơ ở từng trẻ khác nhau. Có hai loại TIC chính, đi kèm với những biểu hiện không giống nhau:
TIC đơn giản
Liên quan đến một nhóm cơ hoặc âm thanh đơn giản.
-
TIC âm thanh đơn giản bao gồm: thở dài, ho, lẩm bẩm, các âm thanh khác như tặc lưỡi, hắng giọng, la hét…
-
TIC vận động đơn giản bao gồm: nháy mắt, chun mũi, nhún vai, lắc đầu, giật cơ hàm.
TIC phức tạp
Liên quan đến nhiều nhóm cơ.
-
TIC âm thanh phức tạp bao gồm nói các từ hoặc các câu lặp đi lặp lại và không phù hợp với bối cảnh. Trẻ lặp lại lời của chính mình hoặc nhại lại giọng của người khác. Bên cạnh đó, trẻ cũng có thể nói thành tiếng hoặc lẩm bẩm trong miệng.
-
TIC vận động phức tạp bao gồm hành động tự vỗ vào người, tự cắn, nhảy nhót, giậm chân, xoay tròn… Đôi khi, TIC vận động phức tạp là do trẻ bắt chước hành động của người khác.
Nguyên nhân của rối loạn TIC
Nguyên nhân gây ra rối loạn TIC vẫn chưa xác định được. Một số yếu tố về môi trường và sinh học có thể gây ra hội chứng này. Ví dụ, các chất gây dị ứng, hóa chất trong các sản phẩm làm sạch và thậm chí là do bị ảnh hưởng bởi phim ảnh hoặc các trò chơi điện tử.
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng rối loạn TIC là do di truyền, trong khi một số khác lại nói là do những bất thường trong não hoặc các chất dẫn truyền thần kinh. Hội chứng TIC cũng có thể là do đột quỵ, chấn thương đầu, nhiễm trùng…
Ngoài ra, các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Huntington, bệnh tế bào gai thần kinh và nhũn não cũng có thể là nguyên nhân gây ra hội chứng TIC. Hội chứng TIC có thể phát triển nếu:
-
Có những biến chứng trong khi sinh
-
Người mẹ đã uống rượu hoặc hút thuốc trong thời gian mang thai
-
Trẻ nhẹ cân
-
Trẻ bị nhiễm liên cầu khuẩn nhóm A.
Chẩn đoán bệnh TIC
Chẩn đoán rối loạn TIC không phải là một điều dễ dàng bởi một số triệu chứng như khụt khịt mũi, chun mũi hoặc ho rất giống với những bệnh cảm thông thường. Để chẩn đoán TIC, bác sĩ sẽ quan sát những triệu chứng và đánh giá tần suất xuất hiện của các triệu chứng. Sau đó, bác sĩ sẽ tìm hiểu về những căn bệnh trẻ đã từng mắc trước đây để xác định có căn bệnh tiềm ẩn nào gây ra rối loạn TIC hay không. Trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ sẽ kiểm tra:
-
Tuổi của trẻ khi xuất hiện triệu chứng TIC
-
Mức độ nghiêm trọng của TIC
-
Độ dài của các triệu chứng TIC
-
Loại rối loạn TIC: TIC âm thanh hay TIC vận động
Nếu các triệu chứng chỉ mới xuất hiện gần đây, ít hơn một năm, đó là rối loạn TIC nhẹ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này đã kéo dài hơn một năm thì đó là rối loạn TIC mạn tính. Hội chứng TIC thường bị nhầm lẫn với hội chứng Tourette, một hội chứng được nhận ra do nhiều tật máy giật vận động và ít nhất một tật phát âm.